In het kader van de ECBO mbo onderzoeksdag, heeft practor Désirée Bierlaagh van het CIV Welzijn & Zorg samen met Susan Woelders en Charlotte van den Eijnde van CIV partner Leyden Academy een minireeks opgezet: ‘Praktische wijsheid ontwikkeling van mbo’ers in welzijn en zorg’. Docenten en geïnteresseerden uit het mbo hebben meegedaan aan vier bijeenkomsten. De minireeks kenmerkt zich door een aanpak van participatief actieonderzoek naar het ontwikkelen van praktische wijsheid in zorg en welzijn. Na de enthousiaste reacties, wordt de succesvolle reeks uitgebreid met nog vijf bijeenkomsten in 2022 voor deze groep. Ook starten binnenkort meer groepen. Hieronder een verslag van de eerste bijeenkomsten.
In de eerste sessie zijn ieders praktijkervaringen met praktische wijsheid onderzocht. Daar kwam een voorlopige probleemstelling naar voren: “Wat heb je als docent nodig om aan praktische wijsheid(ontwikkeling) te werken? En waarom lukt het niet altijd?”
Veilig voelen
Voor de tweede sessie bespraken de deelnemers thema’s die zij hadden bedacht, om erachter te komen wat er voor hen uitsprong en wat er speelde bij hen in de organisatie. Een docent onderzocht dit met haar studenten: “Studenten haalden er moeiteloos de rode draad uit. Het belangrijkste is dat je gezien wordt; wie je bent en wat je kwaliteiten zijn. Als de docent je dat gevoel geeft dan voel je je veilig om te leren en om jezelf te laten zien.”
De deelnemers kregen de opdracht om met elkaar op zoek te gaan naar wat de betreffende organisatie of het team nodig heeft. Eén van de uitkomsten was dat er ruimte moet zijn om als docent een student fouten te laten maken. Dat er ruimte is om samen te ontdekken, en met en van elkaar te leren.
Samen doen
Maar hoe creëer je tussenruimte? Wat doe je dan eigenlijk? Die antwoorden lijken voor de hand liggend en waarom lukt het dan toch zo moeilijk? Zo bedachten de deelnemers ‘het samen koffie drinken’, maar ook het belang van het doen. Prof. Dr. Jan Bransen hoogleraar filosofie en werkzaam bij Radboud Universiteit zei daarover: “Je moet geen schilderij willen maken, maar samen gaan dansen. Samen de bal overgooien; dit betekent dat je je niet alleen bezighoudt met hoe je moet gooien, maar ook of de ander de bal kan vangen. Kortom, als je gericht bent op elkaar, dan kom je samen verder.” Een uitspraak die goed aansluit bij de samenwerkingservaringen binnen de projecten van het CIV Welzijn & Zorg en ook naar voren komt bij praktijkonderzoek door het practoraat.
Een deelnemer van mboRijnland: “De ECBO minireeks heeft mij gebracht om samen met collega’s te kijken naar hoe je onderwijs kunt inrichten op een manier waar de student centraal staat. Samen kijken naar aanknopingspunten, veranderingen en vernieuwingen en wat daarvoor nodig is.”
Intuïtieve praktische wijsheid
Een deelnemer van Aventus: “De minireeks heeft voor mij op twee manieren aanknopingspunten geboden, namelijk praktische wijsheid in het perspectief van de docent en dat van de student. De overeenkomst is gelegen in het feit dat de organisatorische aansturing het inzetten van de praktische wijsheid kan beïnvloeden. Rigide, protocollaire aansturing kan het vertrouwen in die praktische wijsheid ondersneeuwen. De uitdaging is om dat vertrouwen toch aan te boren. Door de nadruk te leggen op het waarom van het handelen, bijvoorbeeld volgens een protocol, ontstaat er ruimte voor de waarde van een afwijkende manier van handelen. Het gesprek is hier een essentieel onderdeel om de intuïtieve praktische wijsheid te borgen in het geheel.”
Véronique Hermans, docent bij mboRijnland en verbindingsofficier bij het practoraat van CIV Welzijn & Zorg: “Mij viel op dat iedereen eigenlijk zijn waarde uitsprak over de verbinding met het werkveld, en dat de student eigenaar is van zijn eigen leer- en ontwikkelproces.”
Over deze ECBO minireeks verschijnt begin 2022 een publicatie.
Aanmelden
Deelnemers geven aan dat de inzichten uit de bijeenkomsten én het netwerk wat deze reeks oplevert de moeite waard is voor hun werkpraktijk. Heb je ook belangstelling voor een minireeks over praktische wijsheid, goed leren en goed werken? Of wil je meer informatie? Stuur een e-mail naar Leanne Terbeek, lterbeek@mborijnland.nl.