Hoe maken we CIV Welzijn & Zorg toekomstbestendig?

Donderdag 17 februari vond de kick-off plaats van een viertal bijeenkomsten waarin we met onze partners in onderwijs, welzijn, de zorg en de gemeenten terugkijken op vier jaar CIV Welzijn & Zorg, maar vooral vooruitkijken. Tijdens de interactieve online bijeenkomst werd besproken hoe we het pad tot aan de zomer samen willen bewandelen, nu de RIF-subsidie afloopt.

“De afgelopen vier jaar hebben we mooie en innovatieve projecten opgezet voor studenten, professionals, docenten zorg en welzijn, maar ook voor cliënten en inwoners”, aldus Marina Theeuwen, programmamanager CIV Welzijn en Zorg. “Met eigenlijk één doel wat met kop en schouders er bovenuit steekt: het klaarstomen van de student en de zorg- en welzijnsprofessional voor de toekomst. Deze beweging willen we graag voortzetten.”

Toenemende vergrijzing

Coralie Elmont, directeur van werkgeversvereniging ZWconnect, gaf tijdens de bijeenkomst een presentatie over de arbeidsmarkttekorten die de sector Zorg en Welzijn de komende jaren te wachten staat. Zij benadrukte daarmee de noodzaak van het samenwerkingsverband. “De tekorten in onze regio lopen in 2030 op tot 12.000, voornamelijk in de Verpleeg- & Verzorgingshuizen & Thuiszorg. De tekorten worden grotendeels veroorzaakt door de ‘grijze druk’ oftewel een toenemende vergrijzing. Daarnaast wordt verwacht dat één op de drie Nederlanders in 2040 twee of meer chronische aandoeningen (multimorbiditeit) heeft. Kansen om deze ontwikkelingen het lijf te bieden zitten er onder andere in het anders organiseren van de zorg, het aantrekken en behouden van personeel en meer aandacht voor welbevinden. De cijfers voelen wellicht als een ver-van-je-bed-show, maar als we op de oude voet doorgaan redden we het niet.”

Ria Rozendaal, directeur Zorg en Welzijn van mboRijnland, kaartte de trekkersrol aan die mboRijland de afgelopen vier jaar heeft vervuld in het samenwerkingsverband. “We hebben ons ingespannen om te kijken of we veranderingen in het onderwijs konden bewerkstelligen die aansluiten op de behoefte van de student en werknemers in Zorg en Welzijn. Zo richten we ons meer op vraaggericht in plaats van aanbodgericht onderwijs. Denk hierbij aan de wijkleerbedrijven. We zijn gestart met modularisering, waardoor we certificaten kunnen uitreiken voor bepaalde modules en een student gemakkelijker op latere leeftijd aan een opleiding kan beginnen. We hebben een aantrekkelijke doorstroom VMBO-MBO-HBO en er ligt een samenwerking tussen verschillende domeinen in het verschiet. Ook zijn de eerste ontwikkelingen van technologie in het onderwijs zichtbaar, zoals de inzet van VR-brillen.”

Hybride leeromgevingen

Ook voor de toekomst ziet Rozendaal nog genoeg perspectief voor het samenwerkingsverband. “Er kan in het onderwijs meer aandacht komen voor de inbreng van de burger, zoals via de wijkleerbedrijven die bijdragen aan het welzijn in de wijk. We kunnen daarnaast de zorgtechnologie labs uitbreiden in meerdere gemeenten. Ook kan er meer uitbreiding plaatsvinden in de hybride leeromgevingen, waarin samen geleerd wordt tussen docent, student en werknemer. Gezien de tekorten zullen we hier creatiever mee om moeten gaan. We zijn in ieder geval gemotiveerd om het CIV voort te zetten.”

Op de presentaties van Coralie Elmont en Ria Rozendaal kwamen enkele reacties. Han de Jager, wethouder van Alphen aan den Rijn, wil kritisch kijken naar hun inbreng in CIV Welzijn & Zorg: “Ik constateer de successen vooral in Gouda en Leiden. Als werkgevers en onderwijs het in onze gemeente niet vragen, wie zijn wij dan om hier verder in te participeren? Vanuit Alphen zie ik voor ons alleen een vervolg als het onderwijs en de arbeidsmarkt hier aanhaken”. Ria Rozendaal reageert hierop dat ze herkent dat er verschil is tussen wat er is gedaan in regio’s en dat ze de laatste tijd juist hoort dat er aandacht is voor nieuwe initiatieven en dat daarvoor zeker ruimte moet zijn in het CIV. Eldrid Bringmann, directeur faculteit Gezondheidszorg bij de Hogeschool Leiden: “Ik zie veel overeenkomsten met wat wij bij de hogescholen als uitdagingen zien. Samenwerking is daarbij heel belangrijk. Ik denk dat we in dit samenwerkingsverband veel potentieel bij elkaar hebben om het arbeidsmarktvraagstuk cross sectoraal aan te pakken”. Benjamin Gerritsen, accountmanager Economische Zaken van de gemeente Woerden: “De RIF-subsidie gold voor vier jaar, waardoor het logisch is om een commitment voor diezelfde periode aan te gaan. Is het in de nieuwe fase ook mogelijk om de samenwerking per jaar te beoordelen?”. Ria Rozendaal liet weten dit een goed punt te vinden om mee te nemen in de voortgang.

Er staan de komende maanden nog drie fysieke bijeenkomsten gepland, waarin verder wordt gekeken naar de toekomstige samenwerking.